用满语讲述满族始源神话《三仙女浴于泊》

  点击音频文件:

  

  

  

  

  

  

  

  

manju gurun i da, golmin xanggiyan alin i xun dekdere ergi bukvri gebungge alin bulhvri gebungge omoqi tuqike. tere bukvri alin i dade bisire bulhvri omo de abkai sargan jui enggulenjenggulen fekulen ilan nofi ebixeme jifi muke qi tuqifi etuku etuki sere de, fiyanggv sargan jui etukui dele enduri saksaha i sindaha fulgiyan tubihe be bahafi na de sindaqi hairame angga de axufi etuku eture de axuka tubihe bilha de xuwe dosifi, gaitai andande beye de ofi, wesihun geneqi ojorakv, hendume, mini beye kuxun ohobi, adarame tutara sehe manggi,

满洲族的根源,出自长白山之东布库里山布勒胡里湖,在那布库里山之上的布勒胡里湖,恩古伦、震古伦、佛古伦三位天女来沐浴,从水里出来想要穿衣服的时候,在小天女的衣服上,得到了神鹊放置其上的红果,舍不得放在地上就含在了嘴里,穿衣服的时候,不小心含着的红果就直接进嗓子里去了,突然就怀孕了,不能回到天上去了,就说:“我的身体不适,怎么留下啊。”说完之后,

manju gurun i da,满洲族的根源,(manju满珠;gurun国家;i的;da根源;i为属格格助词)

golmin xanggiyan alin i xun dekdere ergi bukvri gebungge alin bulhvri gebungge omoqi tuqike.出自长白山之东布库里山布勒胡里湖(golmin长;xanggiyan白;alin山;golmin xanggiyan alin长白山;i属格格助词,表示“的”;xun太阳;dekdere升起来的,dekdembi升起,dekdere是dekdembi的将来时形容词形式,V+ra、re、ro;ergi方向、边、面、旁;xun dekdere ergi太阳升起的方向、东面、东方;bukvri布库里;gebungge有名字的、叫做名字的,gebu名字;bukvri gebungge alin叫做布库里的山;bulhvri布勒胡里,可能与满语buleku“镜子”有关;omo湖、池塘、水塘;bulhvri gebungge omo叫做布勒胡里的湖;qi从,从比格格助词;tuqike出来了,tuqimbi出、出来,过去时V+ha、he、ho、ka、ke、ko)

tere bukvri alin i dade bisire bulhvri omo de abkai sargan jui enggulen jenggulen fekulen ilan nofi ebixeme jifi在那布库里山之上的布勒胡里湖,恩古伦、震古伦、佛古伦三位天女来沐浴(tere那;bukvri布库里;alin山;i的,属格格助词;dade在……上、原来、而且、又;bisire有、存在,动词bi的将来时形容词形式;bulhvri omo de在布勒胡里湖处;de在……位置,位格格助词;abkai天的;sargan jui女儿、姑娘;abkai sargan jui天女;enggulen恩古伦,原档中写作en gurun恩国;jenggulen正古伦,原档中写作jen gurun震国,其名字与渤海国初建之国号震国相同,说明满珠人对渤海国的民族记忆;fekulen佛库伦,原档中写作fe gurun旧国,可能是对金国的记忆;ilan三;nofi个、位;ilan nofi三位;ebixeme洗澡,ebixembi洗澡,V+me并列副动词;jifi来了后,V+fi表示动作之间的先后顺序性,顺序副动词;ebixeme jimbi来洗澡,ebixeme jifi来洗澡之后)

muke qi tuqifi etuku etuki sere de从水里出来想穿衣服的时候(muke水;qi从,从比格格助词;tuqifi出来后,tuqimbi出,V+fi顺序副动词,fi表示动作之间的先后顺序;etuku衣服;etuki sembi想要穿,V+ki sembi想要做某事、欲要做某事,类似于英语的want to do sth,etuku etuki sembi想要穿衣服;V+re de……的时候,由位格格助词引导的状语从句,因为时间的某点也是位置;etuku etuki sere de欲要穿衣服的时候,这里sembi变成sere是为了与de搭配,因为格助词要求其前面用名词形式)

fiyanggv sargan jui etukui dele enduri saksaha i sindaha fulgiyan tubihe be bahafi小女儿在衣服上得到了神鹊放置的红果(fiyanggv小手指、孩子中的老小;sargan jui姑娘、女儿;etuku i dele衣服上;dele在……上,要求其前面的名词用属格形式;enduri神;saksaha喜鹊;enduri saksaha神鹊;i的,属格格助词;sindaha放置了的,sindambi放置,过去时形动词;fulgiyan红色的;tubihe果实;fulgiyan tubihe红果;be宾格格助词,标记其前面的名词为宾语;bahafi得到后;fi表示bahambi与后面的动作是先后顺序的关系)

na de sindaqi hairame angga de axufi不忍心放在地上,含在了嘴里(na地;de位置格助词;sindaqi如果放置,sindambi放置,V+qi表示假设;na de sindaqi若是放在地上;hairame珍惜着,hairambi珍惜、爱惜,V+me并列副动词;angga嘴;axufi含了之后,axumbi含,fi表示动作之间的先后顺序;angga de axufi含在嘴里之后)

etuku eture de axuka tubihe bilha de xuwe dosifi穿衣服的时候,含了的果实直接进入嗓子里了

juwe eyun hendume, muse lingdan okto jekebihe, buqere kooli akv, sinde fulingga bifi kuxun ohobidere beye weihuken oho manggi, jio seme hendufi genehe. fekulen tereqi uthaihaha jui banjiha, abka i fulinggai banjibuha jui ofi uthai gisurembi, goidaha akv ambakan oho manggi eme hendume jui simbe abka faquhvn gurun be dasame banjikiniseme banjibuhabi, si genefi faquhvn gurun be dasame toktobume banji seme hendufi abka i fulinggai banjibuha turgun be giyan giyan i taqibufi weihu bufi, ere bira bewasime gene sefi, eme uthai abka de wesike. tereqi tere jui weihu de tefi eyen be dahame wasime genehei, muke juwere dogon de isinafi, dalin de akvnafi

两个姐姐说:“咱们吃过灵丹,不会死的,因为你有天命不适罢了,身体轻巧后,再来。”说完就走了。佛古伦从那之后就生了一个男孩儿,因为是有天命叫生的孩子,生下来就能说话。不久稍微长大之后,妈妈对孩子说:“孩子,老天爷是叫你治理乱国才让生了你的,你去叫乱国得到治理平定。”说着就把天命所生的原因一件一件的都教给孩子了,给了木筏,让孩子顺着河往下去,说完,妈妈就回天上去了。那之后,孩子就坐上木筏,顺着河流一直往下游去了。到了取水的渡口,登上岸之后,

第五页

burha be bukdafi suiha be sujafi mulan arafi, mulan i dele tefi bisire de, tere fonde tere bai ilan halai niyalma gurun de ejen ojoro be temxenume

inenggi dari beqendume afandume bisirede, emu niyalma muke ganame genefi, tere jui be sabufi ferguweme tuwafi, amasi jifi beqendure bade isaha geren i barualame, suwe beqendure be naka, musei muke ganara dogon de dembei ferguwequke fulingga banjiha emu haha jui jifi tehebi seme alaha manggi, beqendure bade isaha geren niyalmagemu genefi tuwaqi, yala ferguwequke fulingga jui mujangga, geren gemu ferguweme fonjime, enduringge jui si ainaha niyalma. tere jui ini emei taqibuha gisun i songkoi alame,

折了柳枝,垫上艾蒿,做成凳子,坐在凳子上。那时候,那个地方的三姓国正在互相争当首领,正是每天互相责备互相征伐的时候,一个人去取水,看见了那个孩子,惊奇的看了看,就返回去向聚集着互相指责的人们告诉说:“你们停止互相指责,在咱们取水的渡口处,来了一个非常神奇天命所生的男孩儿坐在那里,”告诉了之后,互相指责的地方聚集的众人都去了一看,确实是神奇的天命之子啊,众人都惊奇的问:“圣子你是做什么的人。”那个孩子按照他妈妈教了的话说了:

第六页

bi abkaienduri bihe. bukvri alin i dade bisire bulhvri omo de abkai sargan jui enggulen jenggulen fekulen ilan nofi ebixeme jihe, abkai han suweni faquhvn be safigurun be toktobukini seme mini beye be fulgiyan tubihe obufi emu enduri be saksaha i beye ubaliyambufi fulgiyan tubihe be gamafi, bulhvri omo de ebixeme genehefiyanggv sargan jui etuku de sindafi jio seme takvrafi, tere enduri saksaha fulgiyan tubihe be saifi gajifi fiyanggv sargan jui etukui dele sindafi fiyanggv sargan jui muke qi tuqifi etuku etuki seredetere tubihe be bahafi na de sindaqi hairame angga de axufi bilha de dosifi bi banjiha. mini eme abkai sargan jui gebu fekulen mini hala abka qi wasika aisin gioro

“我曾是天神,三位天女恩古伦、正古伦、佛库伦来布库里山上的布勒胡里湖洗澡,天帝知道你们的战乱,想使你们的国家安定,就把我的身体变成了红果,让一位神变成了喜鹊,派它衔着红果放到去布勒胡里湖洗澡的小女儿的衣服上再回来,那个神鹊就叼着红果拿来,放在了小女儿的衣服上,小女儿从水里出来,想要穿衣服的时候,得到了那个红果,放地上可惜,就含在了嘴里,掉进了嗓子里,我就出生了,我的母亲是天女,名字叫佛库伦,我的姓氏天降的爱新觉罗氏,

第七页

gebu bukvri yongxon seme alaha manggi geren gemu ferguweme ere jui be yafahan gamara jui waka seme juwe niyalmai gala be ishunde joolame jafafi galai dele tebufi boo de gamafi, ilan halai niyalma aqafi hebdeme muse gurun de ejen ojoro be temxerengge nakaki, ere jui be tukiyefi musei gurun de beile obufi beri gege be sargan buki seme gisurefiuthai beri gebungge sargan jui be sargan bufi gurun de beile obuha. bukvri yongxon xanggiyan alin i xun dekdere ergi omohoi gebungge bigan i odoli gebungge heqen de tefi faquhvn be toktobufi gurun i gebu be manju sehe, tere manju gurun i da mafa inu. tereqi ududu jalan oho manggi,

名字叫布库里雍顺。”告诉了之后,众人都惊奇着,心想“这不是让步行走回去的孩子”,就两个人互相交叉着手,让孩子坐在手上面,带回家了,三姓的人会合后商议,我们争做国主的事情就停止吧,推举这个孩子做我们国家的贝勒,还想把博丽格格给他做媳妇,商议后,就把名字叫博丽的姑娘给他做了媳妇,并且成了国家的贝勒。布库里雍顺居住在长白山东鄂漠惠之野的鄂多里城中,平定了战乱,把国名叫做满珠,他就是满珠国的始祖,从那以后很多代之后,

第八页

amala banjire juse omosi gurun irgen be jobobure jakade, gurun irgen gemu ubaxafi ninggun biya de tehe odoli heqen be kafi afafi bukvri yongxon i uksun mukvn be suntebume wara de, bukvri yongxon i enen fanqa gebungge jui tuqifi xehun bigan be burulame genere be, batai qoohai niyalma amqara de emu enduri saksaha deyeme jifi tere fanqa gebungge jui ujui dele doha, amqara qoohai niyalma gvnime niyalma de gelisaksaha dombio, mukdehen aise seme hendume gemu amasi bederehe, tereqi fanqa guwefi tuqike, tuttu ofi manju gurun i amaga jalan i juse omosi gemu saksaha be mafa seme warakv bihe, fanqa tuqifi beye be somime banjiha.

后世子孙由于暴虐其国民,国民皆叛乱,六月围困其居的鄂多里城,攻占后,灭杀布库里雍顺九族之时,布库里雍顺的后代中名叫凡察的孩子逃出去了,敌军经荒野追逃之时,一只神鹊飞来了,它落在了凡察的头上,追兵心想“活人上还能落喜鹊吗”,“想是枯木桩吧”,说着就都撤退了,从那之后,凡察得以免死逃出,因此,满珠国的后代子孙都把喜鹊叫祖先,而不加以杀害,凡察逃出后,隐身生活了。

声明:本文由入驻搜狐公众平台的作者撰写,除搜狐官方账号外,观点仅代表作者本人,不代表搜狐立场。
推荐阅读